- پاکت
- کارتن
- جعبه
- هاردباکس
سفارش آنلاین
سفارش آنلاین
جعبه غذا، از خرید و قیمت تا ویژگی‌ها و کاربردهای آن
چاپ روی مقوا، بررسی هر آنچه باید بدانید!
کارتن لوازم خانگی و مهم‌ترین ویژگی‌های آن
پک غذا چیست؟ کاربردها، ویژگی ها و قیمت پک غذا
همه چیز راجع به جعبه کیک و انواع آن
مقوا عمده‌ترین و اصلی‌ترین متریال برای تولید بسته بندی است. کافی است سری به نزدیک‌ترین فروشگاه در محل خود بزنید تا انواع بسته بندی های مقوایی و کارتنی را در قفسه‌های فروشگاه ببینید. از یک خمیردندان کوچک تا یک یخچال بزرگ. همگی در جعبه های مقوایی و کارتنی بسته بندی می‌شوند. حتی محصولاتی که در قوطی‌های پلاستیکی، فلزی یا شیشه‌ای بسته بندی می‌شوند برای حمل از کارخانه به فروشگاه در جعبه های کارتنی ویژه حمل بسته بندی می‌شوند. کسی نمی‌داند روزانه چه تعداد جعبه پستی روزانه در سراسر دنیا جابجا می‌شود. اما همه آنها کارتنی یا مقوایی هستند.
در مقابل این حجم از مصرف مقوا و کارتن برای بسته بندی و در مقابل تنوع محصولاتی که هر روز در کارخانه‌های مختلف بسته بندی می‌شوند، تکنیک‌های چاپی محدودی برای انتقال طرح بسته بندی روی جعبه وجود دارد.
در این مقاله به پرکاربرد و مقرون به صرفه‌ترین تکنیک‌های چاپ روی مقوا و کارتن می‌پردازیم تا ببینیم هر کدام از این تکنیک‌ها چه قابلیت‌ها و محدودیت‌هایی دارند و برای کدام توع کارتن یا مقوا مناسب هستند.
این تکنیک چاپ مناسب‌ترین و متداول‌ترین تکنیک چاپ برای بسته بندی مقوایی است. چاپ افست در دسته چاپ‌های غیر تماسی قرار می‌گیرد. عامل انتقال رنگ به سطح کار چاپی در چاپ افست یک زینک و یک لاستیک است.
زینک یا پلیت یک ورق نازک آلومینیومی است. طرح بسته بندی پس از اینکه به 4 رنگ اصلی در چاپ افست تفکیک شد، توسط دستگاهی به نام پلیت ستر به زینک منتقل می‌شود. طرح هر یک از 4 رنگ روی یک زینک شکل می‌گیرد. سپس زینک با تنظیمات بسیار دقیقی روی یک سیلندر فلزی در دستگاه چاپ افست بسته می‌شود. و با هر بار چرخش، طرح را به لاستیک منتقل می‌کند.
یک صفحه لاستیکی مخصوص به دور سیلندری که با سیلندر زینک مماس است بسته می‌شود. لاستیک واسط بین زینک و مقوا است. طرح از زینک به لاستیک منتقل می‌شود و از لاستیک به سطح مقوا انتقال می‌یابد. همین فرایند است که چاپ افست را در دسته چاپ‌های غیر تماسی قرار می‌دهد. یعنی طرح از زینک به واسطه لاستیک به مقوا منتقل می‌شود.
هر طرح گرافیکی ممکن است از ده‌ها و حتی صدها رنگ تشکیل شده باشد. بویژه طرح‌هایی که در آنها از عکس رنگی استفاده شده باشد. در تکنیک چاپ افست، تمام رنگ‌ها به 4 رنگ اصلی سایان (آبی C)، ماجنتا (قرمز M)، یلو (زرد Y) و بلک (سیاه K) تفکیک می‌شوند. و به نقاط رنگی بسیار ریز به نام ترام تبدیل می‌شوند. این نقاط به قدری ریز هستند که فقط با ذره بین قابل دیدن هستند. قرار گرفتن این ترام های ریز کنار هم موجب ساخته شدن رنگهای مختلف غیر از سفید می‌شود. در چاپ افست برای سفید از رنگ سفید کاغذ یا مقوا استفاده می‌شود. یعنی جای رنگ سفید در میان ترام‌ها خالی می‌ماند و سفیدی مقوا جای آن را پر می‌کند.
مقواها ضخامت‌های متنوعی دارند. هرچقدر وزن مقوا در یک سانتیمتر مربع بیشتر باشد. ضخامت آن نیز بیشتر است. برای جعبه سازی از مقواهایی با گرماژ 250 گرم در هر سانتیمتر مربع و بالاتر استفاده می‌شود. دستگاه‌های رایج چاپ افست می‌توانند حد اکثر مقوایی با گرماژ 400 گرم در هر سانتیمتر مربع را از خود عبور دهند. دستگاه‌های خاص‌تری هم هستند که برای چاپ روی مقواهای بین 400 تا 600 گرمی استفاده می‌شوند.
با عبور مقوا از دستگاه چاپ طرح از زینک به لاستیک و از لاستیک به مقوا منتقل می‌شود. با تکمیل فرآیند چاپ و انتقال هر 4 رنگ به سطح مقوا تصویر نهایی شکل می‌گیرد. از این مرحله به بعد اقدامات پس از چاپ نظیر امباس، طلاکوب، یووی و سلفون انجام می‌شود این موارد بستگی به طراحی بسته بندی دارند. در نهایت شکل گسترده بسته بندی با استفاده از یک قالب تیغ که بر اساس استراکچر بسته بندی تولید شده است از مقوا خارج می‌شود. این عملیات توسط دستگاهی به نام لترپرس انجام می‌گردد. خط تا ها و برش‌ها به وسیله این دستگاه از قالب به سطح مقوا منتقل می‌شوند.
تمام مقواهای زیر 400 گرم برای تکنیک چاپ افست مناسب هستند. معروف‌ترین مقواهای بازار که در صنعت چاپ استفاده می‌شوند مقوای پشت طوسی، مقوای گلاسه، مقوای فانتزی، مقوای کارتی، مقوای ایندربرد، مقوای کرافت و مقوای دوپلکس هستند. از میان اینها مقواهای ایندربرد، مقوا کرافت و مقوا دوپلکس برای جعبه سازی مناسب هستند.
مقوا ایندربرد مقوایی سفید است که بافت مناسبی برای پذیرش رنگ دارد و طرح‌ها جلوه خوبی روی آن پیدا می‌کنند. همچنین جنس آن به گونه‌ای است که بر اثر ایجاد خط تا، بافتش نمی‌شکند. این دو ویژگی موجب شده مقوا ایندربرد کاربرد زیادی در بسته بندی کالا و بسته بندی غذا داشته باشد.
همانطور که می‌دانید مقوا کرافت مقوایی قهوه‌ای رنگ است. سوال این است که چگونه می‌توان از تکنیک چاپ افست برای چاپ روی جعبه گرافت استفاده کرد، در حالی که رنگ سفید چاپ افست از سفیدی مقوا تامین می‌شود؟ رنگهای افست زمانی که روی مقوای کرافت چاپ می‌شوند. به جای رنگ سفید با رنگ قهوه‌ای کرافت ترکیب می‌شوند و از درخشش آنها تا حد زیادی کاسته می‌شود.
بنابراین بهتر است از ابتدا طرح گرافیکی را به گونه‌ای طراحی کنید که از این موقعیت به نفع طرح استفاده شود. یا اینکه پیش از چاپ افست، یک لایه رنگ سفید سیلک در قسمت‌هایی که قرار است با رنگ افست پوشیده شوند چاپ کنید. رنگ سفید سیلک نقش سطح سفید مقوا را برای رنگ افست بازی می‌کند. و رنگ ها همان درخششی که روی سطح مقوای سفید دارند را روی سطح سفید سیلک به دست می‌آورند.
برای طراحی بسته بندی جعبه کرافت بهتر است به جای عکس از فرم بهره ببرید. برای رنگ فرم‌ها نیز بهتر است از رنگهای تمپلات استفاده کنید.
مقوا دوپلکس مقوا از لمینیت شدن (چسبانده شدن) دو یا سه لایه مقوا روی هم به دست می‌آید. این موضوع موجب شده مقوای دوپلکس به عنوان ضخیم‌ترین مقوای موجود در بازار شناخته شود. این لایه های مقوا می‌توانند سفید یا کرافت یا ترکیبی از هر دو باشند. گاهی مقواهای دوپلکس را به صورت یکرو سفید و یکرو کرافت نیز تولید می‌کنند.
از مقوای دوپلکس برای تولید جعبه هایی که باید ظرافت و مقاومت را همراه با هم داشته باشند استفاده می‌شود. برای مثال در تواید بسته بندی لوازم برقی کوچک نظیر گوشی تلفن همراه و یا برای تولید جعبه عطر و ادکلن از مقوای دوپلکس استفاده می‌شود. از ورق دوپلکس بهداشتی نیز برای تولید جعبه غذای بیرون بر، پک فست فود – بویژه جعبه پیتزا – استفاده می‌شود.
چاپ افست روی مقوا دوپلکس با دستگاه‌های افست خاصی که بالاتر گفتیم میسر است. در صورتی که این دستگاه‌ها در دسترس نباشند یا بخواهید بودجه کمتری برای چاپ روی جعبه صرف کنید باید از تکنیک چاپ فلکسو بجای افست استفاده نمایید.
چاپ فلکسو گونه‌ای از چاپ‌های برجسته است که در آن کلیشه ژلاتینی استفاده می‌شود. کلیشه حاوی طرح، مستقیمن با جنس چاپ شونده در تماس قرار می‌گیرد و طرح مورد نظر بر روی سطح منتقل می‌شود.
کلیشه ژلاتینی انعطاف‌پذیر، بر روی غلطک مخصوصی نصب می‌شود. مرکب از منبع مرکب به سیلندر آنیلوکس و سپس به کلیشه می‌رسد. سپس کلیشه آغشته به رنگ با سطح مقوا مماس می‌شود. با گردش سیلندر کلیشه و عبور مقوا از زیر آن، طرح روی کلیشه به سطح مقوا منتقل می‌شود. بر روی سیلندر آنیلوکس حفره‌هایی وجود دارد که سبب می‌شود مقدار مشخصی رنگ از کلیشه به سطح چاپ منتقل شود. تعداد این حفره‌ها با توجه به نوع چاپ و کیفیت چاپ متغیر است. برای مثال آنیلوکس ۱۲۰ به این معنا است که در هر سانتیمتر مربع ۱۲۰ حفره‌ی سرامیکی وجود دارد. در نتیجه هر چه شماره‌ی آنیلوکس بیشتر شود، در کارهای دقیق‌تر، از آن استفاده می‌شود و بالعکس. برای طرح‌های زمینه و رنگهای پنتون که یکدستی رنگ حائز اهمیت است از آنیلوکس با شماره‌های پائین‌تر استفاده می‌شود.
چاپ فلکسو دو تفاوت عمده با چاپ افست دارد:
در چاپ فلکسو بجای زینک از کلیشه ژلاتینی استفاده می‌شود. به همین دلیل ترام‌های چاپ فلکسو درشت‌تر از ترام‌های چاپ افست هستند. این اختلاف اندازه موجب می‌شود تصاویر چاپ شده با چاپ فلکسو کیفیت پایین‌تری نسبت به چاپ افست داشته باشند.
برخلاف چاپ افست که در آن تمام رنگ‌ها از ترکیب 4 رنگ CMYK به دست می‌آیند. در چاپ فلکسو به ازای هر رنگ یک کلیشه تولید می‌شود. یعنی اگر تصویری 8 رنگ داشته باشد برای آن 8 کلیشه ساخته می‌شود. در صورتی که در چاپ افست برای چاپ 8 رنگ به 4 زینک نیاز است. بنابراین در چاپ فلکسو تعداد رنگ طرح بر افزایش هزینه چاپ تاثیر مستقیم دارد.
کدام مقواها برای چاپ فکسو مناسب هستند.
در چاپ فلکسو محدودیتی برای گرماژ و ضخامت مقوا وجود ندارد. به همین دلیل برای چاپ روی مقواهای ضخیم و ورق های کارتن از چاپ فلکسو استفاده می‌شود.
همانطور که در بالا ذکر شد در جایی که امکان استفاده از چاپ افست برای چاپ روی مقوا دوپلکس نباشد از چاپ فلکسو استفاده می‌شود.
کارتن ورقی است چند لایه و فلوت دار که از آن برای تولید جعبه‌هایی که باید وزن زیادی را تحمل کنند یا جعبه‌هایی که باید کالای بزرگی را در خود جای دهند استفاده می‌شود. جعبه هایی که برای بسته بندی لوازم خانگی بزرگ و ظروف استفاده می‌شوند. یا جعبه هایی که برای حمل و نقل یا ارسال بسته های پستی استفاده می‌شوند را با ورق کارتن تولید می‌کنند. این ورق حداقل سه لایه دارد. لایه وسطی کاغذی است که به صورت کنگره‌ای شکل داده شده و به آن فرق فلوتینگ یا فلوت دار می‌گویند. دولایه کاغذ صاف هم در دو سوی ورق فلوتینگ لمینیت شده است.
ورق‌های کارتن از نظر تعداد لایه، و تعداد و ارتفاع کنگره‌ها دسته بندی می‌شوند. برای مثال ورق کارتنی که برای تولید جعبه حمل بسته‌های چیپس استفاده می‌شود، ورقی سه لایه با کنگره‌های کمتر است. اما ورق کارتنی که برای تولید جعبه موز استفاده می‌شود ورقی سه لایه یا حتی پنج لایه با تعداد کنگره‌های بیشتر است. برای بسته بندی لوازم بزرگتر مانند یخچال یا ماشین لباس شویی از ورق هفت لایه استفاده می‌شود. ورق هفت لایه از چهار لایه کاغذ صاف و سه لایه کاغذ فلوت دار تشکیل شده است. ضخامت ورق کارتن گاهی به یک سانتیمتر یا بیشتر نیز می‌رسد.
